50. ΟΙ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΙ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗΣ-HEINZ LEYMANN

Η μελέτη της "ασθένειας" που λέγεται Εργασιακή Ψυχολογική Κακομεταχείριση (Workplace Bullying) είναι σχετικά πρόσφατη.
Ο Heinz Leymann ήταν από τους πρώτους επιστήμονες που το 1980 μελέτησε το θέμα και έριξε φως σε μια απο τις παράπλευρες συνέπειες του Workplace Bullying , της Διαταραχής Μετατραυματικού Στρες (ή Μετατραυματική Αγχώδης Διαταραχή- Post Traumatic Stress Disorder , PTSD) η οποία προσβάλλει αρκετά από τα άτομα που έγιναν στόχοι εκφοβισμού στον εργασιακό χώρο και μάλιστα σε αρκετά σοβαρή μορφή .
Επίσης ήταν ίσως ο πρώτος που ξεκαθάρισε πως η μεταχείριση αυτή δημιουργεί αλλαγές στην προσωπικότητα και τη συμπεριφορά του στόχου εκφοβισμού (παροδικές και μόνιμες).
Μέχρι τότε πολλοί νόμιζαν πως οι αντιδράσεις του στόχου εκφοβισμού (έντονο στρες, επαγρύπνιση στις σχέσεις, συμπτώματα κατάθλιψης, ευαισθησία στις ψυχολογικές αντιδράσεις, έντονες αλλαγές διάθεσης, εμμονή με τα προβλήματα στη δουλειά) ήταν χαρακτηριστικά που προϋπήρχαν στον χαρακτήρα του στόχου.
Ο Leymann "κουράστηκε" μέχρι να πείσει τους συναδέλφους του πως αυτά τα συμπτώματα δεν είναι χαρακτήρας αλλά το αποτέλεσμα της μεταχείρισης που είχαν δεχτεί οι άνθρωποι που μελέτησε.
O Leymann χρησιμοποιούσε τον όρο mobbing για να περιγράψει το φαινόμενο αυτό στους εργασιακούς χώρους, γιατί προτιμούσε να χρησιμοποιεί τον όρο bullying για να αναφερθεί σε περιπτώσεις εκφοβισμού σε σχολεία.
Αργότερα όμως, καθιερώθηκε ο όρος Workplace Bullying για να περιγράψει το φαινόμενο στο οποίο αναφερόμαστε.

ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΜΕΛΕΤΗ
1)Heinz Leymann- Wikipedia (αγγλικά)
2)The Mobbing Encyclopaedia(αγγλικά, γερμανικά, σουηδικά)
3)Heinz Leymann, Memorial Website (αγγλικά)
4)Mobbing and Psychological Terror at Workplaces -Heinz Leymann (μια διαφωτιστική περίληψη των ερευνών του συγγραφέα)

49. ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΝΥΧΑ ΤΟΝ ΛΕΟΝΤΑ!

Επειδή η εργασιακή ψυχολογική κακομεταχείριση είναι μια "υπόγεια" ιστορία η οποία δεν φαίνεται σε πρώτο πλάνο και γίνεται φανερή μόνο όταν έχει βλάψει το στόχο, θα κάνουμε μια περιγραφή του πώς βλέπει ο στόχος την εξέλιξη μιας τέτοιας ιστορίας όταν αυτή αρχίσει να εγκαθίσταται από το θύτη.
Ας μην ξεχνάμε ότι η εργασιακή ψυχολογική κακομεταχείριση είναι μια σκόπιμη, επαναλαμβανόμενη και ασεβής συμπεριφορά προς έναν εργαζόμενο που έχει επιλεγεί ως στόχος .

Η συμπεριφορά αυτή , αποσκοπεί στο να αποπροσανατολίσει και αποδυναμώσει το στόχο ώστε να τον έχουν υποχείριό τους- όπως πιστεύουν οι θύτες. Γιατί στην πραγματικότητα ο ίδιος ο θύτης βγαίνει χαμένος από το παιχνίδι που στήνει, μια και ο στόχος, που στην αρχή είχε όλη την καλή πρόθεση να κάνει τα μέγιστα για τη δουλειά του, βαθμιαία χάνει το ενδιαφέρον του στην προσπάθειά του να λύσει το πρόβλημα που του έχουν δημιουργήσει , ή ψάχνει για άλλα περιβάλλοντα εργασίας που να μην χαρακτηρίζονται από τοξικές ανθρώπινες σχέσεις.

ΑΡΧΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΤΟΧΟΥ (ή τι να προσέξεις σε ένα νέο περιβάλλον ώστε να μην πέσεις στα "νύχια" κάποιου θύτη)

1) Απλοϊκότητα: Αυτός ο άνθρωπος φαίνεται πολύ καλός και δείχνει να με έχει συμπαθήσει πολύ. Μου είπε για κάποια προβλήματα που έχει περάσει ο καημένος. Θα κάνω ό, τι μπορώ γι' αυτόν και για τη δουλειά μας (ήδη έχει φροντίσει να προκαλέσει τη συμπάθειά σου ίσως και τον οίκτο σου γι' αυτόν, για να μην υποψιαστείς τι πρόκειται να κάνει)
2) Αυτο-αμφισβήτηση : Μα τι έκανα και προκάλεσα αυτή την αντίδραση; Κάτι δεν τους αρέσει στη δουλειά μου και στη συμπεριφορά μου αλλά δεν ξέρω τι.
3) Δυσπιστία: Δεν μπορώ να πιστέψω πως κάνουν κάτι τέτοιο. Είναι δυνατόν να είχαν συνενοηθεί όταν "πέταξαν" αυτό το σχόλιο εις βάρος μου; (είναι, είναι!)
4) Άρνηση: Ίσως έχουν κουραστεί τα νεύρα τους από αυτή τη δουλειά, ίσως είχαν κακή παιδική ηλικία, ποιος ξέρει γιατί δείχνουν τέτοιον αρνητισμό. Αν τους φερθώ φιλικά θα μου φερθούν κι εκείνοι. Στο μεταξύ έχω δείγματα φιλικής συμπεριφοράς (στην ουσία υπάρχουν δείγματα διφορούμενης συμπεριφοράς- αυτό δείχνει και την ποιότητα του χαρακτήρα τους , που δυστυχώς δεν αλλάζει)
5)Ψευδαίσθηση: Αν είμαι πιο προσεκτικός στη δουλειά και τη συμπεριφορά μου , θα αλλάξουν τακτική (Δεν έχουν σκοπό να αλλάξουν γιατί θεωρούν ότι με αυτή την τακτική εσύ γίνεσαι "μικρός" και αυτοί "μεγάλοι".)
6) Απορία: Τι θα μπορούσα να κάνω για να το αλλάξω αυτό; Μήπως δεν καταλαβαίνουν τις συνέπειες αυτού που κάνουν; (Πώς ; Το ξέρουν καλά το παιχνίδι με κάθε λεπτομέρεια. Συνήθως παίζουν αυτό το παιχνίδι όσα χρόνια ασχολούνται και με το επάγγελμά τους).

Ποια είναι η λύση; Αν είσαι γνώστης του παιχνιδιού τους βλέπεις " από τη γωνία να έρχονται" με την πρώτη συνάντηση. Κρατάς τις αποστάσεις σου και σε καμιά περίπτωση δεν τους θεωρείς αξιόπιστους. Παίρνεις μια θέση στην ομάδα της δουλειάς τέτοια ώστε να μην εμπλέκεσαι συναισθηματικά και να προστατεύεσαι από τέτοια άτομα. Δεν τους κάνεις κανένα "χατήρι" για να τους καλοπιάσεις , γιατί απλούστατα δεν καλοπιάνονται. Αν πάρουν κάτι από σένα θα σχεδιάσουν αμέσως το επόμενο. Δεν πρόκειται να σου πουν "μπράβο" ή "ευχαριστώ"- παρά μόνο αν τους συμφέρει, για τις εντυπώσεις.
Δείχνεις επαγγελματισμό, είσαι σωστός στη δουλειά σου αλλά δεν καλλιεργείς καμιά σχέση μαζί τους από εκεί και πέρα.
Κι αυτοί το καταλαβαίνουν ότι δεν μπορούν να παίξουν μαζί σου και δεν σε πειράζουν καθόλου. Στην ουσία είναι θρασύδειλοι και παίζουν μόνο όταν είναι σίγουροι ότι ο άλλος δεν ξέρει τα κόλπα τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν έχουν καν την εξουσία που επικαλούνται ή υπαινίσσονται. Αλλά δεν πρέπει να τους πεις τίποτα από όλα αυτά , γιατί "προσβάλλονται" όταν κάποιος αποκαλύπτει το πραγματικό τους πρόσωπο και τότε μπορεί να κάνουν οτιδήποτε για να μην πιαστούν , άρα γίνονται επικίνδυνοι.

Δείτε τη Valerie Cade (που εργάζεται στο να ενημερώνει επιχειρήσεις και εργαζόμενους για το θέμα της εργασιακής ψυχολογικής κακομεταχείρισης) να εξηγεί τι είναι το workplace bullying και να συνιστά να δούμε την ταινία "Ο διάβολος φοράει Prada" που περιγράφει μια κατάσταση workplace bullying.